ISS - APACHE

IIS (INTERNET INFORMATON SERVİCES)

Web sayfalarının yayınlanmasını ve web uygulamalarının çalışmasını sağlayan, istemcilerden HTTP ve FTP üzerinden gelen talepleri Microsoft Windows sunucu tabanlı işletim sistemlerinde karşılayan birim Internet Information Services (IIS )’dir

IIS (Internet Information Services), Windows sistemlerinde web tabanlı uygulama geliştirip yayınlayabilmek için gerekli alt yapıdır. Yani IIS kurulu olmayan bir bilgisayarda ASP veya ASP.NET uygulaması geliştirilemez.

Bir ağ mühendisinin gözüyle IIS, OSI katmanının bir üstünde yer alarak herhangi bir bilgisayar ile bir Windows bilgisayar arasında oturumsuz bir protokol sağlar. Buradaki oturumsuz kelimesi ile anlatmak istediğim, Telnet gibi protokollerde olduğu gibi iki sistem arasında devam eden bir konuşma bulunmamaktadır. İstemci – Sunucu mimarisi doğrultusunda, istemci HTTP protokolü üzerinden sunucuya talepte bulunduğunda, ki burada sunucu tarafında istemciyi IIS karşılamaktadır, IIS ya cevap döner ya da dönmez.

Windows Server 2003 ile birlikte IIS 6.0 sürümüyle gelmektedir. IIS 6.0 , daha önceki 5.0 ve 5.1 sürümlerine göre güvenlik geliştirmelerine sahiptir.Aynı zamanda IIS hizmeti Windows Server 2003’ü kurduğunuzda varsayılan olarak güvenlik nedeniyle kapalıdır. Buradaki amaç, sistem yöneticisinin hangi hizmete ihtiyacı varsa, bilinçli ve kontrollü bir şekilde ilgili hizmeti başlatmasını sağlamaktır. Windows 2000 ve XP Pro işletim sistemlerinde ise IIS’i Denetim Masası içerisinde yer alan Program Ekle/Kaldır bölümündeki Windows Bileşeni Ekle/Kaldır bölümünden varsayılan ayarlarla kurulumunda yüklenmediğinden ek olarak işletim sistemi CD’sini kullanarak yükleyebilirsiniz. CD içerisindeki I386 dizininde gerekli kurulum dosyaları mevcuttur.

Çalıştır satırına “inetmgr.exe”IIS’i yönetmek için Başlat Menüsü yazarak IIS yönetim arabirimine ulaşabilirsiniz. Varsayılan Web siteleri içerisine sanal bir dizin yaratabilirsiniz. Ayrıca yayınlamak istediğiniz sayfaları C sürücünde yer alan “InetPub” dizini içerisindeki “wwwroot” altına koyabilirsiniz.

IIS’in çalışıp çalışmadığını denetlemek için, yönetimsel araçlardan Hizmetler’i seçerek “IIS Admin” hizmetinin çalışıp çalışmadığını kontrol edebilirsiniz.Diğer bir alternatif olarak Internet Explorer adres çubuğu içerisine “localhost” yazarak IIS’in giriş sayfasına ulaşıp ulaşmadığınızı kontrol edebilirsiniz.

IIS aynı zamanda FTP Server olarak da kullanılabilir.

IIS kurulumunda, .NET Framework kurulmadan önce IIS'in kurulmuş olmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde Asp.Net dosyalarının uzantıları ilgili kütüphane dosyaları ile doğru kullanılabilir hale gelemez. Eğer IIS kurmadan Framework'u kurmaya çalışılırsa bir uyarı ile karşılaşılır. Bu uyarı yoksayılarak yükleme işlemine devam edilebilir. Ancak, IIS yüklemesi yapmaya karar verildikten sonra, sistemin Asp.Net sayfaları ile uyum içinde çalışabilmesi için Visual Studio.Net komut satırı aracını açıp "aspnet_regiis.exe -i" komutu girilmelidir.

Sekil 1: IIS Kurulumu

IIS Yönetimi

Sisteme kurulan IIS yönetim kontrolü için, masa üstünde "Bilgisayarim" ikonu üzerine gelip farenin sağ butonunu tıklanır. Yönet (Manage) alanı seçilir. Açılan pencerede ise "Services and Applications" alanında IIS seçilir. Bu klasörün altında

• Application Pools
• Web Sites
• Web Service Extensions

alt klasörleri bulunur.

Web sites alanı açılınca sistemimizde çalışan Asp.Net uygulamaları görünür. Açılan pencerenin üstünde ise sitenin çalışırlığını durdurmaya yarayan "stop" ve "pause" düğmeleri vardır. Web sites klasörü altında " Default web site" alanı seçilir ve üzerinde farenin sağ tusu tıklanarak IIS ayarları güncellenebilir. Bu klasör üzerinde sağ tıklanınca açilan pencerede ise sekiz adet ayar kategorisi vardır. En önemlisi " Home Directory " kategorisidir. Local Path alanında " c:\inetpub\wwwroot " ifadesi, sistemde IIS mekanizmasinin çalıştıracağı uygulamaların bulundugu yer bilgisini tutar.

Şekil 2: IIS Yönetimi

Asp.Net web uygulamalarının wwwroot klasörü altında tutulur. Ve bu klasör altında tutulan klasörlerin diğerlerinden farklılığı" virtual directory " yani sanal klasör olmalarıdır. .Net ile açılan yeni bir web uygulaması için otomatik olarak wwwroot altında yeni bir virtual directory oluşturulur.

VS.NET kullanmadan yeni bir virtual directory olusturmak için "Web sites -> default web site" alanı üzerinde farenin sağ tuşu tıklanır ve "new" alanında "Virtual Directory" seçilir. Sonra "Virtual Directory Creation Wizard" çikar. İlgili alanlar takip edilerek yeni bir virtual directory oluşturulur.

APACHE

Apache Software Foundation (ASF) tarafından geliştirilir. ASF, Apache yazarları tarafından 1999'da yazılım için yasal bir şemsiye olması için oluşturulmuştur.

Açık kaynak kodlu bir yazılımdır, lisansı ücretsizdir. Yazılım firmaları, kurumlara verdikleri hizmetten (kurulum, teknik destek, vb) kazanç sağlarlar. Bu sunucu internet tarayıcılarıyla bağlanan kullanıcıların isteklerine cevap veriyor. Klasik olarak html (hyper text markup Language - Üstortam Metin İşaret Dili) ile hazırlanmış sayfaları sunmaktadır. Bu sayfalar bizlerin çeşitli editörlerde yazdığı, oluşturduğu, internet sayfalarıdır ve içeriğe ne girmişsek, her zaman o içerikle karşılaşırız. Ama zamanla sunucu tarafında sayfaların oluşturulup, kullanıcıya yollanmasının etkileşimli ve doğru yol olduğu fark edilince sunucu taraflı (server side) script dilleri geliştirildi. PHP (PHP: Hypertext Preprocessor)‘de bu dillerden bir tanesi. Yani PHP ile siz bir sayfayı hazırlamaktan çok, sunulacak sayfanın özelliklerini programlamış oluyorsunuz. Bir ziyaretçi sitenize, sayfanıza girdiği zaman, php dili sayesinde sunucuda oluşan sayfa kullanıcıya yollanıyor. Bu tür bir sistemlerin etkin olabilmesi için önemli şartlardan bir taneside verilerin alınacağı bir deponun (veri tabanının) bulunması. Yani siteye giren kullanıcıya yollanacak sayfa yeni oluşturulurken, verilerinde yenilenmesi, en yeni ya da site ziyaretçisinin istediği bilgileri içermesi gerekmektedir. Bunu sağlayan veri tabanlarından bir taneside MySQL‘dir. MySQL verilerinizi düzenli bir şekilde saklamanızı ve istediğiniz zaman, belirleyeceğiniz kurallar dahilinde verilere ulaşmanızı sağlar. PHP ve MySQL ile ilgili örnekleri verdikçe sanırım burada yazılanlar daha açıklayıcı olacaklar..